صوت سنج | sound level meter

تعریف صوت سنج یا صداسنج

صوت سنج دستگاهی است که قابلیت اندازه گیری پارامتر صدا بر حسب دسی بل را دارد. معمولا صوت سنج های موجود از نوع صوت سنج دیجیتال پورتابل بوده و نمونه های پیشرفته  آن قابلیت آنالیز و ذخیره مقادیر اندازه گیری شده در دیتالاگر را دارد.

صدا

وقتی تغییرات فشار هوا موجب تولید امواجی از فشار شده که در اتمسفر منتقل می شود صوت ایجاد می شود . صوت به صورت موج منتقل می شود که موج سینوسی معمول ترین نوع موج صوتی است که در یک سمت و بدون واگرایی از منبع تولید دور می شود.

صوت سنج برای اندازه گیری تراز فشار صوت  ساخته شده است .

یک ترازسنج صوت حداقل دارای سه قسمت مهم می باشد : الف – پردازشگر ب –میکروفن ج - نمایشگر

وظیفه هر میکروفن تولید جریان متناظر الکتریکی بر اساس اعمال فشار صوت بر سطح دیافراگم آن می باشد.

 در پردازشگر ، اطلاعات گرفته شده از میکروفن ،تقویت ، توزین و پردازش  میشود سپس توسط نمایشگر عقربه ای یا دیجیتال  این مقادیر نشان داده می شود.

این دستگاه که دارای یک میکروفن خازنی است ،صوت را می گیرد و پس از چند مرحله تقویت،سیگنال های آنالوگ را به دیجیتال تبدیل می کند ونمایش میدهد.

این وسیله یک تراز سنج صوت میباشد که آلودگی های صوتی محیط را بر حسب دسی بل مشخص میکند و بر روی نمایشگر به ما نشان می دهد.

توان صوت:

میزان انرژی صوتی تولید شده در واحد زمان را توان صوت می نامند که بر حسب وات تعریف می شود.

کمترین میزان توان صوتی که  قابلیت تحریک گوش انسان را دارد برابر با  10-12 وات می باشد.

 فرکانس صدا

موج صوتی ،یک فرکانس مشخص دارد که به شکل تعداد امواج کاملی است که از یک نقطه مشخص در زمان یک ثانیه می گذرد.واحد و یکای فرکانس هرتز است .ردیف صوتی قابل شنیدن برای انسان ها در رنج 20 هرتز تا 20000 هرتز می باشد.

شدت صوت:

شدت صوت به میزان انرژی ای که در واحد زمان از واحد سطح عبور میکند می گویند . سطح  گفته شده بر راستای انتشار موج صوتی عمود میباشد.

کمترین شدت صوتی که برای گوش انسان قابل درک میباشد، برابر با 10-12 وات بر مترمربع است.

شیوه عملکرد صوت سنج:

مرحله ورودی

منظور از مرحله ورودی  تبدیل سیگنال میکروفن، به نحوی که مدارات الکتریکی تراز سنج صوت که استاندارد هستند، به آسانی بتوانندآن را پردازش کنند. در این مرحله از نظر تکنیکی  سیگنالی که امپدانس بالایی دارد به سیگنالی تبدیل میشود که امپدانس کمی دارد . توصیه می شود در مورد تعدادی از تراز سنج های صوت که میکروفن با چند متر سیم به دستگاه تراز سنج منتقل شود تا از این راه آن دو از یکدیگر دور شوند. احتمال ایجاد اختلالات الکترونیکی وقتی هست که این  کابل مستقیما به میکروفن متصل شود .سیگنال به وسیله ی یک کابل به تراز سنج متصل می شود که می تواند سیگنالی با امپدانس کم را منتقل کند.

تجمیع کننده:

تراز سنج های قدیمی به وسیله ی مدارات آنالوگ ، بیشتر محاسبات و پردازش اطلاعات را انجام می دادند. تراز سنج های مدرن محاسبات و پردازش اطلاعات را به وسیله ی ریز پردازنده ها انجام می دهند . برای چاپگر از جمله وظایف تجمیع کننده تبدیل فشار صوت به واحد دسی بل ذخیره سازی اطلاعات،میباشد.

شناساگر:

شناساگر وظیفه ی  تبدیل سیگنال متناوب به ولتاژ مستقیم دارد. نسخه ی واقعی صدای محیط ،توسط میکروفن متصل به تراز سنج صوت برداشت می شود. در این هنگام باید ثابت زمانی دستگاه انتخاب شود.

باطری:

باطری که قوی نباشد باعث بروز خطا و کسب اطلاعات اشتباه می شود. تراز سنج های امروزی کاربر را از حالت و وضعیت باطری آگاه می سازند و یک آلارم هنگامی که انرژی باطری حداقل شود میزنند.

نمایشگر:

نمایشگر های عقربه ای  که بر روی تراز سنج های قدیمی سوار میشدند دیگر ساخته نمیشوند. این دسته از نمایشگرها نمی توانستند  یک  نمایش بسیاردقیق داشته باشند . نمایشگر های جدید خیلی پیچیده میباشند و اکثرا دارای یک نمایشگر شبه آنالوگ میباشند . که معمولا این نمایشگر یک ستون متحرک است که طول آن باتوجه به عددی که نشان داده میشود از طریق یک نشانگر زیاد و کم می شود.

میکروفن:.کیفیت میکروفن تا حد زیادی کلاس ترازسنج را تعیین میکنند . مثالی از میکروفن هایی که عمدتا استفاده میشوند میکروفن های خازنی و میکروفن های الکترت هستند.

حساسیت:

میزان سیگنال خروجی میکروفن های مختلف که در تعدادی از اصوات یکسان قرار میگیرند امکان دارد فرق داشته باشند. به میزان اندکی خروجی میکروفن را تجهیزات معمولی کالیبراسیون تنظیم می کنند اما اختلاف سیگنال خروجی میکروفن ها تا حدی زیاد  است که امکان یکسان سازی در کالیبراسیون های معمولی آنها وجود ندارد.

حالت نمونه برداری سریع و آهسته در صوت سنج ها:

اشاره به این که دستگاه به صدا با چه سرعتی  از خود واکنش نشان می دهد. اکثر دستگاهها قسمتی را برای انتخاب حالت کند یا سریع دارند. حالت کند در بیشتر موارد برای برنامه های OSHA و شنیدن مکالمات به کار برده می شود و حالت سریع برای کم کردن سر و صدا به کار برده میشود. مثلا  خیلی سریع منبع سر وصدای ناشی از سوختن را شناسایی میکند که کارمندان آتش نشانی قادر به استفاده از آن هستند.

کاربرد های صوت سنج:

آنالیز و بررسی صدای فرودگاه

آنالیز و بررسی قدرت و توان شنوایی انسان

 ساخت و ساز پروژه های عمرانی

بهداشت حرفه ای  و بهداشت محیط

 تقاطع هایی که دارای ترافیکهای زیاد هستند

سالن های کنسرت

عيب يابي وسایل آزمایشگاهی و دوار

مطالعات فشرده محیطی و کتابخانه ها

آنالیزر و پایش صدای دستگاههای پرسکاری / تراشکاری و اثرات آن بر اپراتورکنترل فنی اعم از کنترل منبع صوتی / مراقبت درست از دستگاهها / محل وشکل استقرار وسیله / تغییر و تحول در اجزاء و وظیفه دستگاهها / کنترل در مسیر انتشار صوت / کنترل صدا بر اساس برجذب صدا / کنترل صدا براساس ایزو لاسیون