تجهیزات تابلویی
تجهیزات تابلویی:
یکی از مهمترین بخش ها شناخت تجهیزات تابلویی است خصوصا برای کسی که قصد آشنایی با تابلو برق را دارد حتما باید به درک درستی از تجهیزات تابلویی برسد.
تابلو برق نوعی محفظه است که برای نصب لوازم الکتریکی و تجهیزات حفاظتی،مونیتورینگ، کنترل،تنظیم کننده،اندازه گیری و برای ایجاد ارتباط و اتصال بین تجهیزاتی که خارج از تابلو هستند استفاده میشود.
تابلوها از نظر ولتاژ اسمی به 3 دسته فشار قوی،فشار متوسط و فشار ضعیف و از نظر محل نصب به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم میشوند.کاربردهای تابلو برقها شامل تابلوهای mccجهت تغذیه و کنترل موتورهای الکتریکی،تابلوهای فرعی و اصلی توزیع انرژی الکتریکی،تابلو برق اضطراری دیزل ژنراتور،تابلوهای UPS،تابلوهای بانک مخازن برای اصلاح ضریب قدرت و تابلوهای کنترلی FCS،DCSو PLC میباشد.
برخی از مشخصات الکتریکی که در تابلوهای مختلف نظیر فشار متوسط و ضعیف با توجه به استاندارد IEC مطرح میشود به این صورت است:
سطح عایق اسمی (rated insulation level)
ولتاژ اسمی (rated voltage)
فرکانس نامی (rated frequency)
جریان اسمی (rated normal current)
جریان اسمی ایستادگی کوتاه مدت(rated short time withstand current)
جریان اسمی ایستادگی پیک (rated peak withstand current)
ولتاژ اسمی تجهیزات جانبی
زمان اسمی اتصال کوتاه (rated duration of short circuit )
درجه حفاظت در مقابل تاثیرات خارجی
درجه حفاظت از افراد در برابر نزدیک شدن به قسمت های برق دار
افزایش دما یا (temperature rise)
تابلوهای فشار ضعیف از نظر محل استفاده،کاربرد،اهمیت و غیره...از شکل ظاهری و ساختمان مختلفی برخوردار است.تابلوهای توزیع اصلی غالبا به طور ایستاده و درپست های سرپوشیده نصب شده و از اجزای متنوع تر و بیشتری نسبت به انواع فرعی برخوردار هستند.در تابلوها کابل های ورودی به شین ها،به وسیله ی کابلشو انجام میگیرد.
شین های موجود در تابلوها با استفاده از سه رنگ نسوز زرد،آبی و قرمز متمایز میشوند.عموما شین قرمز رنگ یا Rبرای فاز اول،شین با رنگ زرد برای فاز دوم یا S ،شین آبی رنگ یا S برای فاز سوم در نظر گرفته میشود.جریان مجاز و قابل تحمل برای باس بارها به عواملی نظیر تعداد باس بارها ،سطح مقطع انها،طرز قرار گرفتن آنها در کنار یکدیگر و مواردی از این دست مربوط است.
جهت قطع و وصل مدار و همچنین حفاظت از مدارهای قدرت درون تابلو،غالبا از کلید فیوز یا کلید های اتوماتیک در ورودی تابلو استفاده میشود.برای حفاظت از خطوط خروجی منشعب شده از تابلو یا فیدرها معمولا از کلید فیوزهای سه فاز،کلید های اتوماتیک و یا کلید و فیوز جداگانه استفاده میشود.
علاوه بر اینها موارد متعدد دیگری نیز در این تابلوها وجود دارند که به طور خلاصه شامل موارد زیر میشود:
1-تجهیزات مرتبط با مدارات فرمان مانند رله های زمانی،کنتاکتورهای کمکی،و فتوسل ها
2-کنتاکتورهای قدرت برای قطع و وصل فیدرهای موتوری،روشنایی و ...
3-هیتر برقی و ترموستات برای جلوگیری از اکسید شدن تجهیزات و خشک کردن رطوبت داخل تابلو و همچنین جلوگیری از خرابی عایق ها
4-چراغ های سیگنال در رنگ های متنوع برای نمایش وضعیت تجهیزات
5-درهای عقب و جلو پانل که درب عقب در بعضی از مدل ها از نوع ثابت بوده و به وسیله ی پیچ های خودرو به چارچوب تابلو وصل میشود.
در ساختمان تابلوها و خصوصا در تابلوهای فشار متوسط عموما از اصطلاحات خاصی استفاده میشود که شناخت انها تاثیر زیادی در شناخت اجزا و همچنین کار با آنها دارد.برخی از این اصطلاحات عبارتند از:
Metal –clad switchgear
Metal –enclosed switchgear
Compartment
Removable parts
Withdrawable part
Shutter
Service position
Disconnected position
Test position
Earthing position
Removed position
البته خیلی از اجزا و المان هایی که در تابلوهای فشار متوسط استفاده میشوند در تابلوهای فشار ضعیف هم وجود دارند ولی در بعضی از موارد از نظر ساختمان،اهمیت،طرزکار و غیره...باهم تفاوت دارند که عموما در نوع کلید هایی که برای قطع و وصل استفاده میشود،تجهیزات اندازه گیری ،اینترلاک ها و تجهیزات حفاظتی است.یک تابلوی فشار متوسط یا به عبارتی سوئیچگیر بسته به نوع کاربرد و نوع تجهیزاتی که برای آن استفاده میشود میتواند دارای آرایش های متنوعی برای مدار قدرت آن باشد.